„Umarłych wieczność dotąd trwa, dokąd pamięcią im się płaci.” (W. Szymborska)
W dniu 3 listopada 2023 r. uczniowie z klas IV-VIII udali się na wycieczkę autokarową śladami błogosławionych Józefa i Wiktorii Ulmów oraz ich dzieci. Najpierw uczestnicy wyjazdu mieli okazję zwiedzić i podziwiać piękno łańcuckiej synagogi, która pomimo okrucieństwa II wojny światowej przetrwała i do dziś budzi zachwyt wśród polskich i zagranicznych turystów. Historię jej ocalenia i symbolikę jej wystroju opowiedział szczegółowo przewodnik, który z wielką pasją wprowadził uczniów w świat zwyczajów, legend i życia naszych starszych braci w wierze.
Potem żwawym krokiem uczniowie wraz z opiekunami ruszyli parkowymi ścieżkami w kierunku autokaru, który zabrał wszystkich do oddalonej o 15 km Markowej. Tam nasza grupa udała się do Muzeum Wsi Markowej, aby poznać bliżej życie dawnych mieszkańców wsi, posłuchać opowieści o trudnym życiu wiejskim i odkryć, że masło robi się ze śmietany oraz to, że aby uruchomić żarna, trzeba użyć siły własnych rąk, a nie magicznego przycisku „on”. Co więcej, na strychu jednej z chat uczestnicy wycieczki mogli poczuć to, co czuli dawni żydowscy mieszkańcy wsi w czasie II wojny światowej, ukrywając się przed Niemcami w maleńkiej kryjówce, o której wiedzieli tylko gospodarze tego domu.
Ostatnim etapem była wizyta w Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej. Tam pani przewodnik zapoznała uczestników wycieczki z życiem i bohaterską postawą rodziny Ulmów, którzy narażając życie swoje i swoich dzieci, nie odwrócili się od swoich żydowskich sąsiadów, ale ukryli ich, bo wierzyli, że każdemu należy pomagać niezależnie od koloru skóry czy wyznania. Uczniowie poznali historie innych odważnych Polaków, którzy tak jak Józef i Wiktoria Ulmowie przygarnęli pod swój dach tych, na których hitlerowcy wydali wyroki śmierci w czasie II wojny światowej. Wśród wielu Polaków ratujących Żydów udało się odnaleźć na ścianie Muzeum nazwisko pana Józefa Cholewy z Nagoszyna, który za swoją bohaterską postawę i bezinteresowną pomoc udzieloną Żydom prześladowanym przez nazistowskie Niemcy w czasie II wojny światowej został odznaczony tytułem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata.
Listopad to czas pamięci o naszych zmarłych bliskich, ale również to czas zadumy i refleksji nad tymi, których nie znaliśmy, ale którzy swoją postawą pokazali całemu światu, że warto pomagać innym.
